Tại Phòng khám đa khoa Vigor Health trong mỗi quy trình khám tổng quát hay khám định kỳ đều có danh mục KIỂM TRA BỘ MỠ thông qua xét nghiệm máu để kiểm tra Cholesterol toàn phần và Triglyceride. Vậy tầm quan trọng của kiểm tra bộ mỡ như thế nào, cho chúng ta biết gì về sức khỏe? Trong các gói khám tổng quát, khám sức khỏe định kỳ chúng ta thường hay bắt gặp danh mục kiểm tra bộ mỡ thông qua xét nghiệm máu. Nhiều người thường ngó lơ kết quả này, nhất là các bạn trẻ bởi tâm lý chủ quan. Sau 1 thời gian sẽ để lại nhiều hậu quả với biến chứng khôn lường.

Kiểm tra bộ mỡ là một xét nghiệm y tế quan trọng nhằm đánh giá mức độ chất béo trong máu, bao gồm cholesterol và triglycerides. Đây là công cụ thiết yếu để xác định nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và xơ vữa động mạch.

1. KIỂM TRA BỘ MỠ – HIỂU CHOLESTEROL LÀ GÌ

Trong 1 danh mục kiểm tra bộ mỡ sẽ gồm 2 phần Cholesterol toàn phần và Triglyceride. Đây chính là thành phần chất béo ở trong máu, thường được gọi là thành phần mỡ của máu.

Cholesterol là chất có ở màng tế bào mọi bộ phận cơ thể từ hệ thần kinh đến gan tim. Cơ thể sử dụng Cholesterol để tạo các hormon, acid mật, vitamin D và nhiều chất khác. Khoảng 30% lượng Cholesterol của cơ thể là từ thức ăn, 70% còn lại là do cơ thể sản xuất. Cholesterol tuần hoàn trong máu, nhưng tự bản thân không thể di chuyển được. Do vậy để luân chuyển trong máu, Cholesterol phải kết hợp với một Protein (Apoprotein) để tạo thành Lipoprotein.
.

Lipoprotein có lõi bên trong gồm Cholesterol và Triglyceride, vỏ ngoài là Protein (Apoprotein) và Phospholipid. Có nhiều loại Lipoprotein mang Cholesterol, nhưng có hai loại chính trong máu là:

• Lipoprotein có tỷ trọng thấp (LDL – Cholesterol): còn gọi là cholesterol xấu, vì nó mang cholesterol đến các mô của cơ thể trong đó có động mạch. Phần lớn cholesterol trong máu là LDL – Cholesterol, mức này càng cao thì nguy cơ bệnh tim mạch càng lớn.
• Lipoprotein có tỷ trọng cao (HDL – Cholesterol): còn gọi là cholesterol tốt, vì nó mang cholesterol từ các mô (trong đó có động mạch) đi về gan và từ gan sẽ đào thải ra khỏi cơ thể. Do đó mức HDL – Cholesterol trong máu càng cao thì nguy cơ bệnh tim mạch càng thấp.

2. KIỂM TRA BỘ MỠ – NGUY CƠ KHI CÓ QUÁ NHIỀU CHOLESTEROL

Khi có quá nhiều Cholesterol trong máu, lượng Cholesterol thừa sẽ xâm nhập vào thành mạch. Càng ngày lượng mỡ tích tụ ở thành mạch càng nhiều sẽ tạo thành mảng xơ vữa. Mảng xơ vữa này làm hẹp lòng mạch và làm thành mạch trở nên cứng hơn không còn mềm mại, tình trạng này gọi là xơ vữa động mạch.

Nếu động mạch vành bị tắc nghẽn do mảng xơ vữa thì vùng tim mà nó cấp máu sẽ không được cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng, tình trạng này sẽ dẫn đến “Đau thắt ngực”. Mảng xơ vữa có chứa nhiều cholesterol có thể bị vỡ ra, giải phóng cholesterol và mỡ vào trong lòng mạch, làm hình thành cục huyết khối ngay trên mảng xơ vữa làm cản trở máu đi qua động mạch, đưa đến tình trạng đột quỵ tim hay nhối máu cơ tim.

3. KIỂM TRA BỘ MỠ – HIỂU THÊM VỀ TRIGLYCERIDE

Là dạng khác của mỡ được tìm thấy trong máu và trong thức ăn. Các yếu tố làm tăng triglyceride là thừa cân, béo phì, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia,… Tăng triglyceride sẽ làm tăng nguy cơ tim mạch. Khi triglyceride tăng rất cao >5.7mmol/L thì người bệnh có nguy cơ bị viêm tụy và cần điều chỉnh ngay bằng thuốc để phòng ngừa tình trạng này.

Do đó để giảm triglyceride cần phải thay đổi lối sống như giảm cân, ngừng hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, tăng cường hoạt động thể lực, hạn chế chất ngọt và tinh bột, đôi khi phải dùng thuốc trong những trường hợp triglycerid quá cao.

Các trị số của Cholesterol và Triglyceride thường được tính theo đơn vị mmol/L với các mức độ:

Cholesterol toàn phần: 3.6 – 5.7 mmol/L (bình thường), trong đó:

• HDL – Cholesterol (Cholesterol tốt): >1.3 mmol/L (bình thường).
• LDL – Cholesterol (Cholesterol xấu): <3.9 mmol/L (bình thường).

Triglyceride: 0.5 – 1.7 mmol/L (bình thường)

4. KIỂM TRA BỘ MỠ ĐỂ BIẾT CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHOLESTEROL VÀ TRIGLYCERIDE

• Các yếu tố không thể thay đổi: di truyền, tuổi, giới.
• Các yếu tố có thể thay đổi: Chế độ ăn uống hợp lý. Hạn chế thức ăn có chứa acid béo bão hòa, chất béo dạng Trans (Trans fat), Cholesterol. Và nên ăn nhiều thức ăn có chứa acid béo không bão hòa. Acid béo bão hòa thường có trong các loại mỡ có nguồn gốc từ động vật.

Chất béo dạng Trans (Trans fat)

Thường có trong các loại thực phẩm chứa dầu hay mỡ bị Hydrogen hóa như khoai tây chiên, bánh quy, bơ thực vật cứng, các loại thực phẩm chiên trong dầu ở nhiệt độ cao.

Cholesterol

Trong thức ăn thường có nguồn gốc từ động vật như gan và một số phủ tạng khác, lòng đỏ.trứng, tôm, các sản phẩm sữa toàn phần bao gồm cả bơ, cream, phomat. Cần hạn chế Cholesterol trong thức ăn < 200mg/ ngày.

Acid béo không bão hòa

Thường có trong dầu thực vật, trong dầu oliu, dầu quả bơ, dầu lạc, trong mỡ cá (cá Hồi) hoặc các loại hạt khô như hạnh nhân, hạt phỉ, đậu phộng.

Luyện tập thể dục thường xuyên

Việc này sẽ giúp giảm cân, giảm LDL – Cholesterol (Cholesterol xấu) và Triglyceride đồng thời làm tăng HDL – Cholesterol (Cholesterol tốt).

Dựa vào kết quả kiểm tra bộ mỡ, bác sĩ có thể đưa ra những lời khuyên cụ thể về lối sống và điều trị. Điều này bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất, và sử dụng thuốc nếu cần thiết. Việc kiểm soát tốt các chỉ số mỡ máu giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

5. TÓM TẮT CÁC TÁC DỤNG CỦA KIỂM TRA BỘ MỠ 

1. Phát hiện sớm các rối loạn mỡ máu

Một trong những lợi ích lớn nhất của việc kiểm tra bộ mỡ là.phát hiện sớm các rối loạn mỡ máu như tăng cholesterol hoặc triglyceride. Những rối loạn này thường không có triệu chứng rõ rệt, nhưng nếu không được điều trị, có thể.dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ và xơ vữa động mạch. Đặc biệt, LDL cholesterol cao có thể gây tích tụ mảng bám trong động mạch, dẫn đến hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch.

2. Đánh giá nguy cơ bệnh Tim mạch

Kiểm tra bộ mỡ giúp đánh giá nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Mức HDL cholesterol thấp và LDL cholesterol cao là những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các vấn đề về tim mạch. Bằng cách theo dõi và kiểm soát các chỉ số này, có thể giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh tim mạch.

3. Định hướng điều trị và phòng ngừa

Dựa vào kết quả kiểm tra bộ mỡ, bác sĩ có thể đưa ra những lời khuyên cụ thể về lối sống và điều trị. Điều này bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất, và sử dụng thuốc nếu cần thiết. Việc kiểm soát tốt các chỉ số mỡ máu giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

4. Giám sát hiệu quả điều trị

Đối với những người đã được chẩn đoán mắc các bệnh lý liên quan đến mỡ máu, kiểm tra.bộ mỡ định kỳ giúp đánh giá hiệu quả của các biện pháp điều trị và điều chỉnh kịp thời nếu cần.

Tóm lại, kiểm tra bộ mỡ là một công cụ quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch và phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến rối loạn mỡ máu. Việc theo dõi và điều chỉnh các chỉ số mỡ máu không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ bệnh tim mạch mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ.

6. KHÁM SỨC KHỎE, KIỂM TRA BỘ MỠ TẠI VIGOR HEALTH